Ông Huỳnh Nam, Phó đội trưởng phụ trách Đội Kiểm soát phòng chống ma túy cho biết, năm 2016, tình hình tội phạm ma túy diễn ra trên địa bàn quản lý của Cục HQTP.HCM tiềm ẩn và diễn biến phức tạp. Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất vẫn là một trong những địa bàn trọng điểm, có khả năng cao về trung chuyển các chất ma túy, đặc biệt là xuất heroin và tiền chất, nhập cocaine và các loại ma túy tổng hợp.
Tuyến bưu điện quốc tế và Chuyển phát nhanh là địa bàn trọng điểm về các hoạt động nhập khẩu các loại tân dược có chứa chất gây nghiện, hướng thần, lá cây sấy khô có chứa chất Cathinone và Cathine dưới dạng quà biếu, quà tặng; nhập khẩu các loại ma túy từ nước ngoài để trung chuyển sang nước thứ ba; xuất các loại ma túy, tiền chất bất hợp pháp, ngụy trang tinh vi trong các lô hàng phi mậu dịch đi Úc.
Ma túy được vận chuyển qua địa bàn có nguồn gốc chủ yếu từ các quốc gia Châu Phi, Trung Á, Nam Mỹ, Canada đi bằng đường hàng không quá cảnh qua các nước trong khu vực Đông Nam Á, Trung Đông để đến Việt Nam; đặc biệt là cocaine có nguồn gốc từ các nước Nam Mỹ vận chuyển vào Việt Nam bằng các tuyến đường không, biển và chuyển phát nhanh để trung chuyển sang các nước khác.
Trước tình hình trên, lực lượng phòng, chống ma túy của Cục Hải quan TP.HCM đã chủ động xây dựng nhiều kế hoạch đấu tranh, kiểm tra bắt giữ, áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ và tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn, để đấu tranh quyết liệt, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép ma túy, tiền chất với số lượng lớn cùng các đối tượng vận chuyển.
Năm 2016, đơn vị đã xây dựng 12 Kế hoạch và đã được Lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM phê duyệt về việc triển khai các biện pháp điều tra, xác minh và bắt giữ đối tượng nghi vấn vận chuyển ma túy. Kết quả, Đội đã phát hiện và bắt giữ 16 vụ vận chuyển ma túy, tăng 13 vụ so với năm 2015, trong đó, bắt giữ 2 vụ vận chuyển trái phép hơn 3,2 kg heroin và cocaine; 14 vụ vận chuyển lá cây khô có chứa chất Cathinone và Cathine, trọng lượng khoảng 1.599,78kg.
Ngoài ra, từ Kế hoạch của Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và Chi cục Hải quan Chuyển phát nhanh đã kiểm tra, phát hiện 10 vụ vận chuyển lá cây khô có chứa chất Cathinone và Cathine, trọng lượng khoảng 1.252,10kg.
Theo nhận định của Đội kiểm soát phòng chống ma túy, ma túy từ Việt Nam vận chuyển ra nước ngoài có nguồn gốc từ Lào, Campuchia, các nước Nam Mỹ, châu Phi về TP.HCM để chủ yếu xuất sang Úc, Đài Loan và một số nước trong khu vực ASEAN. Loại ma túy được vận chuyển qua đường hàng không chủ yếu là Heroin, ma túy tổng hợp dạng đá (methamphetamine), cocaine và lá Khat. Chất ma túy xuất qua đường biển, đường Chuyển phát nhanh chủ yếu là heroin, cocaine, tiền chất dùng để sản xuất ma túy tổng hợp (Pseudoepherine, Ephedrine).
Đối với khách xuất nhập cảnh, các đối tượng vận chuyển ma túy qua sân bay Tân Sơn Nhất sử dụng các thủ đoạn ngụy trang tinh vi như: bỏ ma túy vào ngăn giả các túi xách, trong đế giày, trong các lọ thực phẩm chế biến, trong các bức tranh, trong xà bông cục… hoặc nuốt ma túy trong người nhằm đối phó với sự kiểm tra của máy soi và chó nghiệp vụ. Đặc biệt, Cục Hải quan TP.HCM đã phát hiện phương thức vận chuyển ma túy là giấu ma túy trong đế giày của đối tượng. Số đối tượng này thường xuyên thay đổi phương thức, hành trình, con người vận chuyển để đối phó với sự kiểm tra, kiểm soát của các cơ quan có chức năng phòng, chống ma túy.
Đối với các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu qua đường không, chuyển phát nhanh (thường xuất qua Úc, Đài Loan), đối tượng buôn lậu ngụy trang ma túy trong các vật dụng gia đình, các bức tượng, đồ gốm, trong hành lý… để vận chuyển ra nước ngoài. Các đối tượng thường sử dụng chứng minh nhân dân giả, địa chỉ không có thật để gởi hàng tại các bưu cục nội địa, hoặc thuê các công ty dịch vụ giao nhận hàng hóa qua nhiều công đoạn để làm thủ tục khai báo hải quan, nếu bị phát hiện thì dễ dàng xóa dấu vết.
Đặc biệt, Cục Hải quan TP.HCM đã phát hiện thủ đoạn ngụy trang mới, đó là cất giấu ma túy bên trong các tượng mỹ nghệ bằng đá của lô hàng nhập khẩu hoặc ép các túi nhôm có chứa ma túy vào giữa các vách thùng carton chứa hàng (bưu kiện xuất) để qua mắt các lực lượng chức năng tại cửa khẩu. Trong năm 2016, các đối tượng đã lợi dụng chính sách quà biếu để đưa lá Khat từ châu Phi về Việt Nam nhưng khai báo Hải quan là lá chè, để xuất khẩu tiếp sang Mỹ, Úc… nhằm che giấu xuất xứ.
Qua công tác nắm tình hình và trao đổi thông tin tình báo về ma túy cho thấy, tình hình các đối tượng là người Việt Nam tham gia vào các đường dây vận chuyển ma túy quốc tế qua tuyến đường không về Việt Nam có chiều hướng tăng so với cùng kỳ các năm trước.
Theo Đội Kiểm soát phòng chống ma túy, qua các vụ bắt giữ ma túy, tiền chất trong năm 2016 cho thấy, tội phạm ma túy đã chuyển hướng vận chuyển tiền chất, các chất ma túy bất hợp pháp ra nước ngoài bằng đường hàng không, đường biển, đặc biệt là đường chuyển phát nhanh (chất ma túy, tiền chất cất giấu trong các bưu kiện gửi đi Úc) nhằm né tránh sự kiểm tra của Hải quan. Cùng với đó, tội phạm ma túy gốc Phi cũng sử dụng tuyến trung chuyển ma túy từ Nam Mỹ về Việt Nam thông qua các nước Trung Đông (tuyến Abudhabi, Dubai của các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và tuyến Doha của Qatar)./.
T.H