Ngày 10/01/2017, Tổng cục Hải quan đã tổ chức hội nghị trực tuyến tổng kết công tác năm 2016 và đề ra phương hướng hoạt động năm 2017. Theo báo cáo, toàn Ngành đã hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, nổi bật là kết quả thu ngân sách, cải cách hành chính, chống buôn lậu và gian lận thương mại…

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai và Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn tham dự hội nghị. Về phía Tổng cục Hải quan (TCHQ) có sự tham dự của Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn, các Phó Tổng cục trưởng, lãnh đạo các Vụ, Cục thuộc cơ quan Tổng cục và 35 điểm cầu tại Cục Hải quan các tỉnh, thành phố trên cả nước.
Thông qua một phóng sự ngắn, hội nghị đã được nhìn lại bao quát hoạt động của TCHQ một năm qua. Trong đó, nổi bật là đã xây dựng, trình cấp có thầm quyền ban hành Luật thuế xuất khẩu, nhập khẩu số 107/2016/QH13, 03 Nghị định, 02 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, 09 Thông tư và ban hành 12 quy trình nghiệp vụ.
Các văn bản này đã góp phần hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về hải quan, đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành các văn bản quy phạm năm 2015 và tạo hành lang pháp lý để thực hiện cải cách hiện đại hóa hải quan.
TCHQ cũng đã triển khai giám sát hải quan theo quy định Điều 41 Luật Hải quan với 09 doanh nghiệp kinh doanh cảng. Qua đó giúp giảm thời gian thông quan, tăng hiệu quả công tác giám sát, kiểm soát và ngăn chặn hiện tượng đưa hàng chưa được phép ra khỏi khu vực giám sát.
Song song với triển khai mở rộng cơ chế một cửa (NSW) tại cảng biển, TCHQ đang chủ trì cùng các bộ, ngành triển khai NSW tại các cảng hàng không quốc tế, dự kiến bắt đầu từ 01/03/2017.
Trong năm qua, đã triển khai 10 địa điểm kiểm tra chuyên ngành (KTCN) tập trung tại cửa khẩu. Xây dựng và thí điểm cổng thông tin KTCN tại cảng Cát Lái, sân bay Tân Sơn Nhất và Chi cục Chuyển phát nhanh thuộc Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh.
Điểm sáng trong hoạt động năm 2016 là TCHQ đã hoàn thành vượt mức thu NSNN trong bối cảnh nhiều khó khăn như giá dầu thô giảm, GDP không đạt như dự báo và tác động của các Hiệp định Thương mại tự do – FTA.
Trước tình hình đó, TCHQ đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ, quyết liệt như: Giao chỉ tiêu thu và đôn đốc thường xuyên công tác thu đối với từng Cục Hải quan tỉnh, thành phố; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về chính sách quá trình triển khai thực hiện Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu. Đồng thời chủ động rà soát kiểm tra các mặt hàng có thuế suất cao, kim ngạch lớn; tăng cường công tác kiểm tra sau thông quan, kiểm tra nội bộ, chống gian lận thương mại trong khâu làm thủ tục hải quan…
Nhờ đó, số thu ngân sách của hải quan năm 2016 đã đạt 272.239 tỷ đồng, bằng 100,8% dự toán Quốc hội giao, tăng 3,8% so với năm 2015.
Một số đơn vị có số thu vượt mức dự toán như Cục Hải quan Hà Nội đạt 109,9%; Cục Hải quan Quảng Ninh đạt 110,4%; Cục Hải quan Đồng Nai đạt 111,9%, Cục Hải quan Bắc Ninh đạt 119%…
2016 cũng là năm mà TCHQ nỗ lực thúc đẩy ứng dụng CNTT vào hoạt động. Hiện TCHQ đã triển khai 46 dịch vụ công trực tuyến, nâng số thủ tục hải quan ở mức độ 3 lên 119/168 thủ tục hành chính, chiếm 71%, trong đó 114 thủ tục hành chính được cung cấp trực tuyến mức độ 4, chiếm gần 68%.
Việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT hải quan đã góp phần tạo thuận lợi cho thương mại, tăng tính minh bạch, giảm thiểu giấy tờ, giảm thời gian thông quan, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN và năng lực quản lý nhà nước về hải quan. Đây cũng là động lực để đẩy mạnh cải cách hành chính theo yêu cầu của Nghị quyết 19-2016/NQ-CP, Nghị quyết 35/NQ-CP và Nghị quyết 36a/NQ-CP.
Với vai trò là cơ quan Thường trực công tác 389 của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã thường xuyên chỉ đạo lực lượng Hải quan toàn ngành nắm vững diễn biến tình hình, tăng cường phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng, triển khai các kế hoạch, chuyên đề đấu tranh, bắt giữ, xử lý hiệu quả các đối tượng vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả…
Từ 16/12/2015 đến 15/12/2016, toàn lực lượng đã chủ trì, phối hợp phát hiện, bắt giữ, xử lý 15.489 vụ việc vi phạm. Cơ quan hải quan khởi tố 48 vụ, tăng 41,18%; đề nghị các cơ quan khác khởi tố 112 vụ, tăng 19,15% (so với cùng kỳ năm 2015).
TCHQ cũng đã ban hành 104 quyết định tịch thu hàng vô chủ do không xác định được chủ sở hữu; xử lý 192/208 container hàng hóa vi phạm; xử lý 20 vụ việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không đạt chất lượng…
Trong lĩnh vực kiểm tra sau thông quan (KTSTQ), đã triển khai một số chuyên đề đạt kết quả cao như kiểm tra xuất xứ hàng hóa mặt hàng xăng dầu nhập khẩu được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt, kiểm tra trị giá mặt hàng xe ô tô, rà soát các mặt hàng thay đổi mã số.
Năm 2016 đã KTSTQ gần 9.700 cuộc; thực thu vào ngân sách nhà nước hơn 2.400 tỷ đồng, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2015.
Tại hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Bình đã trình bày báo cáo về các giải pháp công nghệ thông tin (CNTT) đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan, thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ. Tiếp đó là các tham luận đáng chú ý của Lãnh đạo Cục Thuế XNK, Cục Giám sát quản lý và Cục Hải quan một số tỉnh, thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Trị, Quảng Ninh…
Năm 2017, TCHQ được Quốc hội, Bộ Tài chính giao dự toán thu là 285.000 tỷ đồng, tăng 5,6% so với dự toán thu năm 2016. Đây là nhiệm vụ vô cùng khó khăn.

TCHQ xác định triển khai quyết liệt các giải pháp thu và chống thất thu như: Hướng dẫn thực hiện Luật Thuế XNK, rà soát các mặt hàng XNK phải đáp ứng các điều kiện để được áp dụng mức thuế suất ưu đãi và ưu đãi đặc biệt; tăng cường KTSTQ về trị giá khai báo đối với các mặt hàng thuộc danh mục hàng hóa XNK rủi ro về trị giá…
Đồng thời, đẩy mạnh công tác cải cách, hiện đại hóa về thủ tục hải quan; thực hiện các giải pháp, phấn đầu đạt mục tiêu được nêu tại Nghị quyết 19-2017/NQ-CP (đang dự thảo).
Theo đó, đến hết năm 2017, thời gian thông quan hàng hóa qua biên giới còn 70 giờ đối với hàng xuất khẩu, 90 giờ đối với hàng nhập khẩu. Nâng cấp, hoàn thiện cơ chế quản lý rủi ro, thực hiện phân luồng trước khi hàng đến cảng để giải quyết thông quan hoặc giải phóng hàng ngay khi đến cảng. Công khai các tiêu chí đánh giá tuân thủ của doanh nghiệp, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến thực hiện thông quan điện tử tự động, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống.
Bên cạnh đó, tiếp tục làm tốt nhiệm vụ Thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, kiện toàn lực lượng kiểm soát hải quan; chú trọng công tác cán bộ.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn đánh giá cao những mặt hoạt động nổi bật của TCHQ trong năm vừa qua đồng thời đề nghị ngành tiếp tục nỗ lực để đạt được mục tiêu, nhiệm vụ năm 2017.
Được giao phụ trách TCHQ từ 01/01/2017, Thứ trưởng Vũ Thị Mai khẳng định sẽ sát cánh để cùng toàn ngành Hải quan phát huy những kết quả đạt được năm 2016, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ năm 2017 sắp tới.
Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn tiếp thu chỉ đạo của hai đồng chí Thứ trưởng và quán triệt những nhiệm vụ trọng tâm đến toàn thể cán bộ công chức. Tổng cục trưởng khẳng định năm tới đây, công tác quản lý hải quan sẽ được triển khai chặt chẽ, thực chất đồng thời không gây ảnh hưởng đến thương mại, không gây khó khăn, phiền hà cho DN. Ngành Hải quan phấn đấu thu NSNN năm 2017 đạt 290.000 tỷ đồng.